A
Ai
Harmonie
Ai hanmi katate dori
Gelijkzijdig pakken van de pols
Ai hanmi no kamae
Tori en Uke staan beiden in Hanmi positie met dezelfde voet voor
Aiki jo
Werken met de Jo binnen de principes van het Aikido
Aiki ken
Werken met de Bokken binnen de principes van het Aikido
Aiki taiso
Aikidospecifieke opwarming, voorbereiding
Atemi
Slag of stoot op vitaal punt van het lichaam
B
Bokken
Houten oefenzwaard
Budo
De weg van martiale kunsten
Bushi
Krijger
Bushido
De weg van de krijger (gedragscode voor de Samoerai)
C
Chudan
Buikstreek
Chudan tsuki
Rechte stoot naar de buik
D
Dan
Graad vanaf de zwarte band
Do
De weg
Dojo
Dojo betekent letterlijk: ‘plaats van de weg’, tegenwoordig vooral gebruikt in de betekenis van ‘oefenzaal’.
Domo arigato gozai masu
Dank u (wordt gezegd bij het einde van de les)
Domo arigato gozai mashita
Dank u (beleefdere vorm)
Doshu
Meester van de weg
E
Eki tai
Niveau waarbij men van tevoren de aanval al kan inschatten
F
Fudo shin
Onbeweeglijke geest
Futari gake
Twee tegenstanders (of: Ninin gake)
G
Gyaku
Tegengesteld
Gyaku hanmi katate dori
Tegengesteld pakken van de pols
Gyaku hanmi no kamae
Tori en Uke staan beide in Hanmi, met tegengestelde voet voor
H
Hakama
Traditioneel Japans kledingstuk
Hanmi handachi waza
Tori zit op de knieën, uke valt staande aan
Hanmi no kamae
Verdedigingshouding
Hara
Buik, centrum van het lichaam
Henka waza
Variaties op basistechnieken
Hidari hanmi no kamae
Linker verdedigingshouding
I
Iaito
Metalen oefenzwaard
Ikkyo (Ude osae)
Eerste vorm
Irimi
Inkomende beweging
Irimi nage
Instapworp
J
Jiyu waza
Vrije verdediging op een bepaalde aanval
Jo
Houten stok, 128 cm lang
Jo dori
Verdedigen tegen aanvallen met Jo
Jodan tsuki
Rechte stoot naar het hoofd
Ju tai
Trainingsvorm waarbij men beweegt op het moment van de aanval (goede timing)
K
Kaeshi waza
Overnametechnieken
Kaiten nage
Draaiworp
Kamae
Verdedigingshouding
Kamiza
Ereplaats in de Dojo, meestal met foto van O’Sensei, ingewijde Shomen
Kata
Schouder, maar ook: vaste serie technieken, vormen.
Kata dori
Pakken van de schouder
Kata dori men uchi
Vanuit Kata dori een slag naar het hoofd
Katame waza
Controle- of afwerkingstechnieken
Katana
Japans zwaard
Katate ryote dori (Morote dori)
Pakken van de pols met twee handen
Keiko gi
Oefenkleding, pak
Kendo
De weg van het zwaard
Ki
Universele energie, levenskracht
Ki ai
Schreeuw, harde ademstoot
Ki tai
Niveau waarbij Uke louter door de kracht van Ki geworpen wordt
Ko ryoku
Doeltreffendheid
Ko tai
Trainingsvorm waarbij gewerkt wordt vanuit een statische situatie
Kobudo
Krijgskunst waarbij met verschillende wapens gewerkt wordt, ook: klassieke krijgskunsten
Kokyu
Juiste ademhaling
Kokyu nage
Ademkrachtworp
Kokyu ryoku
Ademkracht, coördinatie van fysieke kracht en het ritme van de ademhaling
Kote
Pols
Kote gaeshi
Polszwaai
Koto Dama
Het sterken van de geest d.m.v. bepaalde klanken en woorden
Kumi jo
Aanvals- en verdedigingsvormen bij het werken met Jo tegen Jo
Kumi tachi
Aanvals- en verdedigingsvormen bij het werken met zwaard tegen zwaard
Kyu
Classificatie tot de zwarte band, gaande van 6e tot en met 1e Kyu
L
–
M
Ma ai
Afstand
Mae geri
Rechte voorwaartse trap
Mae ukemi
Voorwaarts rollen
Metsuke
Blik, zowel fysiek als mentaal / oplettendheid, attentie
Migi hanmi no kamae
Rechter verdedigingshouding
Mitori keiko
Trainingsvorm door te kijken, te observeren
Morote dori
Zie Katate ryote dori
Muna dori
Pakken van de revers met één hand
Muna dori men uchi
Vanuit Muna dori een slag naar het hoofd
Musubi
Verbintenis
N
Nage
Degene die leidt, uitvoert (of: Tori), ook: worp
Nage waza
Werptechnieken
Nikyo (Kote mawashi)
Tweede vorm
Ninin gake
Twee tegenstanders (of: Futari gake)
O
O’Sensei
Grote leraar, refereert aan Morihei Ueshiba
Obi
Gordel, band
Omote
Voorkant, het zichtbare
Onegaishimasu
Alstublieft, tekst bij het groeten voor de les
Onegaishimashita
Alstublieft (beleefdere vorm)
P
–
Q
–
R
Randori
Vrij bewegen, willekeurig alle technieken uitvoeren
Reigi saho
Etiquette
Renraku waza
Combinatietechnieken
Ritsu rei
Rechtopstaand groeten
Ryo kata dori
Pakken van beide schouders
Ryo sode dori
Pakken bij beide ellebogen
Ryote dori
Pakken van beide polsen
S
Samoerai
Japanse krijgsman
Sankyo (Kote hineri)
Derde vorm
Sannin gake
Drie tegenstanders
Seika tanden
Centrumpunt van het lichaam, een aantal cm. onder de navel
Seiza
Geknielde houding
Sempai
Oudste leerling (oudste in de zin van meeste ervaring)
Sensei
Onderwijzer (letterlijk: eerder geboren)
Shiho nage
Vier richtingen worp
Shikko
Verplaatsen op de knieën
Shimoza
Zijde in de Dojo tegenover de Shomen
Shisei
Correcte fysieke en mentale houding
Shomen
Ereplaats in de Dojo
Shomen ni rei
Groeten naar de Shomen
Shomen uchi
Rechte klievende slag naar het hoofd
Sode dori
Pakken van één elleboog
Sokudo
Snelheid
Suburi
Oefening door herhaaldelijk slagen met de Bokken of Jo te maken
Sumi kiri
Verlichting
Suwari waza
Technieken uitgevoerd op de knieën
T
Tachi
Zwaard
Tachi dori
Technieken tegen zwaardaanvallen
Tachi waza
Oefenen in staande houding
Tai
Lichaam
Tai no henka (Tenkan ho)
Verplaatsingsoefening, verandering
Tai sabaki
Verplaatsing, plaatsing van het lichaam
Taninzu gake
Verdedigen tegen meerdere aanvallers (ongewapend)
Tanto
Japanse dolk
Tanto dori
Technieken tegen aanvallen met Tanto
Tatami
De mat in de dojo (officieel een biezen mat)
Te
Hand
Te gatana
Snijkant van de hand, letterlijk zwaardhand
Tenchi nage
Hemel – aarde worp
Tenkan
Van richting veranderen, wegdraaien
Tori
Degene die leidt, uitvoert (of: Nage)
Tori fune
Roeibeweging, oefening tijdens de Aikidovoorbereiding
Tsugi ashi
Verplaatsen door in te schuiven (dezelfde voet blijft steeds voor)
Tsuki
Rechte stoot op het lichaam
U
Uchi deshi
Inwonende leerling van O’Sensei
Ude Garami
Gebogen armklem
Uke
Hij die de techniek ontvangt (of: Aite)
Ukemi
Vallen, valbreken, rollen
Ura
Keerzijde, achterzijde, het niet zichtbare
Ushiro eri dori men uchi
Vanuit Eri dori een slag naar het hoofd
Ushiro eri dori
Het pakken van achteren bij de kraag
Ushiro katate dori kubi shime
Verwurging en klem op de arm van achteren
Ushiro katate eri dori
Het pakken van achteren bij de kraag en de pols
Ushiro ryo hiji dori
Het pakken van achteren van beide ellebogen
Ushiro ryo kata dori
Het pakken van achteren van beide schouders
Ushiro ryote dori
Het pakken van achteren van beide polsen
Ushiro ukemi
Achterwaarts rollen
Ushiro waza
Aanvallen vanaf de achterzijde
V
–
W
–
X
–
Y
Yoko ukemi
Zijdelingse rol
Yokomen uchi
Schuine slag naar het hoofd of de hals
Yonkyo (Tekubi osae)
Vierde vorm
Z
Zanshin
Bewust zijn van je omgeving, controleren van de situatie
Zarei
Zittend groeten